Her yeni yılda olduğu gibi 2023 için de birçok kişi ‘daha sağlıklı-formda kalma kararları’ alarak girdi. Kararı hayata geçirebilmek için bazı noktalara dikkat etmek gerekir.

Uzm. Dyt. Nilay Keçeci Arpacı

Form da kalmak, diyet-aç kalmak değil günümüzde ‘sağlıklı beslenme’ demektir. Diyet kelimesi ile zihninde ‘aç kalmak’ resminin bir araya geldiğinde kısa zamanda motivasyon kaybı oluşur.

Aç bırakan, yararlı besini eleyen, sürekli sil baştan süreçle başlanan yeni diyetler metabolizmayı yorar. Oysa sağlıklı-dengeli beslenme yaşamın parçası haline geldiğinde başarı kaçınılmazdır.



Ne demek ekmek yeme!

Öncelikle ekmeksiz diyet olmaz. Yapılan en önemli yanlışlardan biri budur. Eğer gluten intoleransı yoksa ekmek diyetten çıkarılmamalıdır. Unutmayın ki; beynin tiamine ihtiyacı vardır. Tiamin (B1 vitamini) merkezi sinir sistemini destekleyen bir bileşendir. Ekmek de en önemli kaynaktır. Gluten tüketmek istemeyen kişiler karabuğday ya da glutensiz ekmek tüketebilir. Kısa süreli belki kesilebilir; ama uzun süreli ekmeksiz diyetleri hayatınızdan çıkarın.

Ne kadar çay kahve o kadar su!

Çay-kahve tüketiminde kural ‘ne kadar’ olmalı. Çay-kahve diüretik etkileri sebebiyle vücutta sıvı kaybı yarattığı için günlük tüketilen iki litre su yeterli gelmeyebilir. İçilen çay-kahve kadar günlük su oranına ekleme yapılmalıdır. Tüketim sırasında mutlaka 1-2 bardak su içilmelidir. Böylelikle sıvı dengelesi sağlanabilir.

Tuzu ile stresin de azalsın!

Tuz, vücut için önemli mineraller içerse de fazla tüketildiğinde sağlığı olumsuz etkileyebilir. Çok fazla tuz içeren diyetler kan basıncını yükselterek genel sağlığa zarar verdiği gibi stres seviyesini de yükseltebilir. Yapılan son araştırmalarda yüksek tuzun hormon düzeylerinin yüzde 75 artırdığı görülmektedir. Günlük bir çay kaşığı olarak belirtilen tuz tüketiminin sınırlandırılması önemli kararlardan biridir. Ancak sık tüketilen besinlerin de tuz içerdiği unutulmamalıdır. ‘Daha az tuz tüket, daha çok hareket et!’ 2023 mottosu olmalıdır.

Magnezyum-selenyum için beslenmede yer açılmalı

Magnezyum açısından zengin besinler tüketildiğinde kasılma ya da krampları önler. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Selenyum rahat kilo verme sürecine destek sağlar. Kemik sağlığını korur. Magnezyum-selenyum depolarını doldurmak için günlük ara öğünlere bir muz ve 10 badem, soğan, fındık, ay çekirdeği, turp, sarımsak, balık, nohut, roka, pırasa gibi kaynaklar da eklenebilir. Günlük diyet planın da mutlaka bir porsiyon sebze, haftalık diyet programında ise 1-2 kez balık, nohut gibi besinlere yer verilmelidir.

Sindirim sorunlarını önlemek için renkli beslen!

Sindirim sorunları arttışı yanlış beslenme düzeni ya da listeleri işarettidir. İki ya da beş öğün beslen diye bir şart yok. Her bireyin düzeni farklı olabileceği için standarda girilmeye çalışılmamalıdır. Metabolizma için en iyi olan uygulanmalıdır. Detoks, ketojen ya da eliminasyon diyetleri uzun süreli olmamalıdır. Doğru programlar çerçevesinde kısa süreli olarak yapılabilir. Her besin, diyet sürecinde çok değerli olduğu için doğanın tüm renklerine yer verilmelidir. Örneğin; bağışıklık sistemini destekleyen mor lahana, karadut, yaban mersini, patlıcan gibi mor besinleri tüketilmelidir. Göz-beyin sağlığına iyi gelen bal kabağı, kayısı havuç gibi turuncu besinler sık sık yer açılmalıdır. Detoks etkisi yaratan kırmızıbiber, pancar, çilek gibi kırmızı besinler, tok tutan, zayıflamayı destekleyen enginar, bezelye, elma, taze fasulye gibi yeşil besinleri de ihmal edilmemelidir. Yeni bir yıl, yeni kararlar, yeni başlangıçlar derken sağlık ikinci plana atılmamalıdır. 2023’te daha sağlıklı-formda kalmak için bu maddeleri hayatın parçası haline getirilmelidir.