Türk lise öğrencileri Lina Yıldız ve Deha Kaykı, karanlık madde ve yıldız kimyası üzerine önemli bir araştırmaya imza attı.



Karanlık madde, evrenin büyük kısmını oluşturmasına rağmen hâlâ gizemini koruyor. Bu bilinmeyene ışık tutmayı amaçlayan yeni bir çalışma, maddenin yıldızların kimyasal evriminde düşündüğümüzden daha aktif bir rol oynayabileceğini öne sürüyor.

Evrenin erken dönemlerindeki yıldız oluşum süreçleri, günümüz astrofiziğinde hâlâ tam olarak açıklığa kavuşmamış kritik konular arasında yer alıyor. Bu süreçlerin fiziksel temellerini anlamak, yalnızca yıldız evrim modellerinin doğruluğu açısından değil, aynı zamanda evrenin kimyasal evriminin yorumlanması için de büyük önem taşıyor.

Bu bağlamda, Guangdong Technion – Israel Institute of Technology (GTIIT, Çin) bünyesinde gerçekleştirilen yeni bir teorik astrofizik projesi, karanlık maddenin Popülasyon III yıldızlarının iç yapısına olan etkisini sayısal simülasyonlarla inceledi.

Karanlık Madde Hakkındaki Çalışmada Türk Lise Öğrencileri Aktif Rol Aldı

Araştırma, Türk lise öğrencileri Lina Yıldız ve Deha Kaykı ile GTIIT’te görev yapan teorik fizikçi Prof. Dr. Marcelo F. Ciappina tarafından ortaklaşa yürütüldü. Elde edilen bulgular, karanlık maddenin yalnızca kütleçekimsel bir bileşen değil, aynı zamanda yıldız çekirdeklerine enerji taşıyabilen aktif bir fiziksel unsur olabileceğini ortaya koydu.



Gerçekleştirilen simülasyonlarda zayıf etkileşimli ve termal enerji taşıyan karanlık madde parçacıklarının yıldız çekirdeği çevresinde yoğunlaştığı ve burada modifiye edilmiş Fermi–Dirac dağılımı çerçevesinde enerji enjekte ettiği bir senaryo modellendi.

Bu enerji aktarımı, yıldız içindeki sıcaklık profillerini değiştirerek üçlü alfa sürecini hızlandırdı; bu da karbon sentezini artırırken, oksijen üretiminin verimliliğini düşürdü.

Ortaya çıkan kimyasal yapı, karbon-zengin metal fakir (CEMP-no) yıldızlara ait gözlemsel spektrumlarla yüksek düzeyde örtüşme gösterdi. Bu durum, söz konusu yıldız türlerinin oluşumuna ilişkin alternatif bir açıklama olarak değerlendirildi.

Karanlık Maddenin Rolü Yeniden Tanımlanıyor

ArXiv’de ön baskı olarak yayımlanan araştırma, yalnızca erken evren yıldızlarının nükleer kimyasını anlamaya katkı sağlamakla kalmıyor; aynı zamanda karanlık maddenin mikrofiziksel özelliklerine dair dolaylı ama anlamlı çıkarımlar yapılabileceğini de gösteriyor. Buna göre karanlık madde, yıldız evriminde pasif bir bileşen değil; doğrudan fiziksel etkiler doğuran aktif bir unsur olarak öne çıkıyor.



Çalışmanın yakın zamanda hakemli bilimsel dergi Physical Review Letters’ta yayımlanması bekleniyor.

Kayıp Rıhtım