Peru’daki eski bir tapınakta yapılan kazılarda, kayıp Tiwanaku uygarlığına ait ritüel izler ortaya çıkarıldı. Yapı, bir geçit görevi görmüş olabilir.



Peru’nun yüksek platolarında yapılan arkeolojik kazılar, kayıp Tiwanaku uygarlığına dair gizemleri biraz daha aydınlattı. İnka öncesi döneme ait olduğu belirlenen Pirco tapınağında ortaya çıkarılan ritüel sunakları ve diğer kalıntılar, yapının kültürel bir geçit işlevi gördüğünü düşündürüyor. Uzmanlar, bulunan eserlerin Tiwanaku’nun etkisinin sandığımızdan çok daha geniş bir alana yayıldığını gösterdiğini belirtiyor.

Pennsylvania Eyalet Üniversitesi’nden Dr. José Capriles liderliğindeki araştırma ekibi, And Dağları’nda keşfedilen Palaspata adlı tapınağın, tarımsal ürünlerin ve psikedelik bitkilerin taşındığı lama kervanlarının uğrak noktası olduğunu belirledi. Titicaca Gölü kıyısında konumlanan ve yaklaşık bin yıl önce gizemli bir şekilde ortadan kaybolan şehir devletinin gücü ve etki alanı hakkında yeni bilgiler elde edildi.

Ekip, uydu görüntüleri, drone fotoğrafçılığı ve fotogrametri tekniklerini kullanarak antik yapının detaylı bir haritasını çıkardı. 125 metreye 145 metre boyutlarındaki dikdörtgen şeklindeki tapınak, merkezi bir avlunun etrafında düzenlenmiş 15 modüler bölmeden oluşuyor. Yapının mimarisi, Tiwanaku’daki Kalasasaya tapınağıyla büyük benzerlik gösteriyor.

Dr. Capriles açıklamasında şunları söylüyor:

“MS 1000 yılı civarında toplumları çöktü ve 15. yüzyılda İnkalar And Dağları’nı fethettiğinde harabe halindeydi. Zirvede oldukları dönemde son derece organize bir toplumsal yapıya sahiptiler. Piramitler, teraslı tapınaklar ve monolitler gibi mimari anıtlar bıraktılar.”



Tiwanaku Uygarlığının Bilinmeyen Yönleri Ortaya Çıkıyor

Palaspata’nın konumu stratejik açıdan büyük önem taşıyor. Tapınak, Titicaca Gölü çevresindeki verimli yaylalar, lama yetiştiriciliğine uygun kurak Altiplano bölgesi ve doğudaki tarımsal açıdan zengin Cochabamba vadileri arasındaki ticaret yollarının kesişim noktasında yer alıyor.

Araştırmacılar tapınağın yüzeyinde çok sayıda keru kupası parçası buldu. Bu kaplar geleneksel mısır birası chicha’nın tarımsal şenliklerde ve kutlamalarda içilmesi için kullanılıyordu. Mısırın yüksek rakımlı tapınak bölgesinde değil, Cochabamba vadilerinde yetiştirilmiş olması, yapının farklı bölgeler arasındaki ticari ve kültürel bağlantıyı sağlama işlevini vurguluyor.



Yeni Keşifler Işığında Tiwanaku Uygarlığı

Bölgedeki yerel yönetim de keşfin öneminin farkında. Caracollo Belediye Başkanı Justo Ventura Guarayo konuyla ilgili olarak şu değerlendirmede bulundu:

“Palaspata’daki arkeolojik bulgular, daha önce tamamen gözden kaçan yerel mirasımızın çok önemli bir yönünü ortaya çıkarıyor. Keşif toplumumuz için hayati önem taşıyor ve bölgemizin zengin tarihini tanıtmak için paha biçilmez olacak.”

Araştırma ekibi tapınağın giriş kısmının konumlanışından yola çıkarak, burada ekinoks dönemlerinde önemli ritüellerin gerçekleştirilmiş olabileceğini düşünüyor. Merkezi avluda törenler düzenlenirken, çevredeki bölmelerde malların depolanması ve sayımı yapılıyordu.



Antiquity dergisinde yayımlanan araştırma sonuçları, “MS birinci binyılın ortalarına gelindiğinde, güney yaylalar ve Cochabamba vadileri, genişleyen Tiwanaku devletinin güçlü etkisi altına girmiş, hatta muhtemelen tamamen kontrolü altındaydı,” sonucuna varıyor.

Kaynak: IFL Science