Satürn’de gözlemlenen kısa süreli parlama, gaz devinde gerçekleşen bir çarpışmanın ilk görsel kanıtı olabilir. Bilim insanları doğrulama peşinde.



5 Temmuz 2025 tarihinde Satürn üzerinde bir parlama tespit edildi. Eğer olay doğrulanabilirse gaz devinde gerçekleşen bir çarpışma ilk defa video aracılığıyla belgelenmiş olacak.

Söz konusu parlama görüntüsü NASA’dan Mario Rana tarafından kaydedilen görüntülerle gündeme geldi.

Tıpkı Jüpiter gibi bir gaz devi olan Satürn, yüksek kütlesi nedeniyle göktaşı ve asteroid çarpışmalarına açık bir gezegen olarak kabul ediliyor. Ancak Satürn’ün dış katmanları büyük ölçüde hidrojen ve helyumdan oluştuğu için iz bırakan çarpışmalar nadiren gözlemlenebiliyor.

Katı yüzeye sahip karasal gezegenlerin aksine, gaz devlerinde çarpışma izleri hızla kaybolabiliyor.



Yapılan modellemeler, 1 kilometreden büyük cisimlerin Satürn’e çarpma oranını yılda yaklaşık 0.0032 (yaklaşık her 3.125 yılda bir) olarak belirtiyor. Daha küçük parçaların çarpışmaları ise daha sık görülüyor. NASA’nın Cassini görevinden elde edilen veriler, Satürn’ün halkalarında bu tür çarpışmaların yarattığı dalgalanmalara dair işaretler sunmuştu.

NASA Jet İtki Laboratuvarı’nda Cassini proje bilimcisi olarak görev alan Linda Spilker, 2013 yılında yaptığı açıklamada, “Bu sonuçlar, Satürn’deki küçük parçacık çarpışma oranlarının, Güneş Sistemi’nin çok farklı bölgelerinde yer alan Dünya ile benzer olduğunu gösteriyor. Bu oldukça heyecan verici,” ifadelerini kullanmıştı.

Satürn’deki Gizemli Parıldama Olası Bir Çarpışma Gözlemi Olarak Yorumlanıyor

5 Temmuz sabahı kaydedilen görüntülerde, gezegenin sol tarafında kısa süreli bir parlama dikkat çekti. Bu tür parlamalar, daha önce Jüpiter’de gözlemlenen çarpışmalar sırasında da görülmüştü. Olayın doğrulanması hâlinde bu, Satürn üzerinde doğrudan gözlemlenen ilk çarpışma olacak.

Olay, Planetary Virtual Observatory & Laboratory (PVOL) tarafından raporlandı. Kurumdan yapılan açıklamada, “Marc Delcroix, Mario Rana tarafından kaydedilen video görüntülerinde birkaç karede olası bir çarpışmayı tespit ettiğini bildirdi. Çarpışmanın kısa süreli ve çok soluk olduğu, henüz doğrulanmadığı ifade edilmiştir,” denildi.

PVOL, 5 Temmuz 2025 sabahı 09:00-09:15 UTC saat aralığında Satürn’ü gözlemlemiş olan astronomlardan, ellerindeki görüntüleri paylaşmalarını talep ediyor. Gözlemlerin doğrulanması, Satürn’deki çarpışma olaylarının daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacak.

İlk Görsel Kanıt Olabilir

Dünya atmosferine her yıl yaklaşık 8.000 meteor düşmesine rağmen bugüne kadar Satürn’e doğrudan çarpma anı hiç gözlemlenmemişti. Bu nedenle parlama görüntüsü büyük önem taşıyor. Yeni gözlemlerle olayın gerçekten bir çarpışma olup olmadığının netlik kazanması bekleniyor.



Gözlem verilerine sahip olan araştırmacıların, Marc Delcroix ile iletişime geçmeleri istendi. Önümüzdeki günlerde gelecek verilerin, Satürn’deki potansiyel çarpışmanın doğrulanmasını mümkün kılması umut ediliyor.

Kaynak: IFL Science