4.000 Yıllık Mezopotamya Tableti, Tarihteki En Eski Müşteri Şikâyetini Ortaya Koyuyor

Mezopotamya’da 4.000 yıl önce yazılmış bir kil tablet, tarihteki en eski müşteri şikayeti olarak kabul ediliyor.



Yaklaşık 4.000 yıl önce Mezopotamyalı Nanni isimli bir adam, tüccar Ea-nāṣir’den aldığı bakırdan memnun kalmadı. Bunun üzerine dönemin şartlarında resmî sayılabilecek bir şikayet mektubu kaleme aldı. Bronz Çağı’na ait bu kil tablet, bugün tarihte kayıt altına geçmiş en eski müşteri şikayeti olarak kabul ediliyor.

Söz konusu tablet, yazının ve ticaretin birbirinden ayrılamaz bir bağla ilerlediği Mezopotamya uygarlığının somut kanıtlarından biri olarak dikkat çekiyor.

11,6 x 5 santimetre boyutlarındaki tabletin hem ön hem de arka yüzü, Akadca yazılmış detaylı şikayetlerle dolu. Tablette Nanni, “Bakır kütlelerini elçimin önüne koyup, ’İstersen al, istemezsen git!’ dedin” ifadelerini kullanıyor.



Mezopotamya’nın Ur Kentinde Bulunan Kil Tablet Bölgedeki Ticaret Hayatı Hakkında Bilgi Sağlıyor

Şikayet tableti, 20. yüzyılda Leonard Woolley liderliğindeki kazılar sırasında Irak’taki antik Ur kentinde keşfedildi. Tabletin, Ea-nāṣir’in yaşadığı düşünülen bir evin kalıntılarında, benzer içerikte başka tabletlerle birlikte bulunduğu bildirildi. Bugün söz konusu eser, British Museum koleksiyonunda yer alıyor.

Şikayet tabletinin bulunduğu aynı yerde, yine Ea-nāṣir adına yazılmış birçok başka tablet de gün yüzüne çıkartıldı. Bu belgeler, ilgili kişinin pek çok müşteriyi memnun edemeyen bir tüccar olduğuna işaret ediyor.

Şikayet mektubunda Nanni, defalarca gönderdiği elçilerin boş döndüğünden yakınıyor ve Tilmun ile yapılan ticaretlerde böyle muamele görmediğini vurguluyor. Tilmun bakırı, MÖ 3. bin yılda Mezopotamya’da standart kabul edilen bir ticaret malıydı ancak MÖ 1750 civarında bu hakimiyet azalmıştı.

Nanni’nin şikâyet mesajının sonunda, “Artık senden düşük kalite bakır kabul etmeyeceğim. Kütleleri bizzat kendi avlumda seçeceğim,” demesi dikkat çekiyor.

Nanni’nin parasını geri alıp almadığı bilinmese de, sesi 4.000 yıl sonrasına kadar ulaşmayı başarmış durumda.



Günümüzdeki Müşteri Şikayetleriyle Benzer Bir Tona Sahip

Forbes dergisi, 2015 tarihli bir makalesinde Nanni’nin Ea-nāṣir’e yazdığı şikayet tabletinin modern çağdaki müşteri şikayetleriyle dikkat çekici benzerlikler taşıdığını belirtmişti.

Yazıda, yaklaşık 4.000 yıllık bu şikayetin günümüz müşteri hizmetleri anlayışı açısından da önemli dersler sunduğu vurgulanmıştı.

Kaynak: [Sadece kayıtlı ve aktif kullanıcılar bağlantıları görebilir. ]