Meme kanseri Hakkında Her şey

Elinize gelenlerin anlamı nedir?



Meme dokunuzu baş parmak ve işaret parmaklarınız arasında sıkıştırarak incelemeyi denediğinizde elinize büyükçe kitleler gelecektir. Bu "kitleler" normal meme dokunuzdur. Kendi kendine meme muayenesinde amaç bu kitleler arasında yer alan normaldışı tümöral yapıların saptanmasıdır. Meme muayenesini yukarıda anlatıldığı şekilde yaptığınızda normal meme dokusu arasındaki muhtemel normaldışı kitleleri saptama şansınız yüksektir.

2-Memelerin yatar pozisyonda elle değerlendirilmesi



Memelerinizi yatar pozisyonda elle değerlendirmek için sırtüstü yatın. Sağ omzunuzun altına bir yastık veya katlanmış bir havlu yerleştirdikten sonra sağ elinizi başınızın altına koyun. Bu aşamada meme dokunuz bir yana doğru kaymamalı ortada durmalıdır.









Daha sonra sol el parmaklarınızla memenizi yukarıda anlatıldığı şekilde tümüyle tarayın.

Sağ memenizin değerlendirmesini tamamladıktan sonra şimdi de aynı işlemleri sol memenizde gerçekleştirin.

Yatar pozisyonda elle muayenede kayganlığı artırmak için pudra kullanmanız faydalı olabilir.

3-Memelerin ayakta elle değerlendirilmesi

Bu muayene ideal olarak duş altındayken sabunlu elle yapılır. Zira suyun ve sabunun etkisiyle meme dokusundaki muhtemel kitleler çok daha kolay ulaşılır hale gelirler.


Ayakta muayenede şekilde görüldüğü gibi önce sağ elinizi ensenize yerleştirin ve yatar pozisyonda elle değerlendirmede yaptığınız işlemleri önce sağ memeniz için sonra da sol memeniz için tekrarlayın.




Ayakta yapılan muayene özellikle üst dış kadrandaki kitlelerin daha iyi fark edilmesini sağlar. Meme kanserlerinin %60-70'i meme dokusunun en yoğun olduğu bu bölgede görülür.

Hangi durumlarda doktorunuza haber vermelisiniz?



Öncelikle unutmamanız gereken şudur: Memede ele gelen bir kitlenin habis olma olasılığı düşüktür. Ancak her kitle mutlaka doktor tarafından ileri incelemelerle değerlendirilmesi gerekir.

Gözleme aşamasında bir sorun olduğunu düşündüğünüzde, sıkmayla sıvı geldiğinde ve/veya elinize kitle geldiğini fark ettiğinizde gecikmeden doktora başvurmalısınız.

Tekrarlamakta fayda var: Memedeki kitlelerin %80'i kadın tarafından yapılan bu aylık muayenede saptanır.

ERKEKLERDE MEME KANSERİ GÖRÜLÜR MÜ ?




Kadınlara kıyasla daha az görülmekle birlikte, erkeklerde de meme kanseri görülebilir. Her 100 meme kanserinden birisi erkeklerde görülür. 1993-1997 yılları arasında, erkeklerde görülen meme kanseri oranı % 50 artış göstermiştir. Bu nedenle erkeklerin de bu konuda duyarlı olmaları gereklidir

Mamografi Nedir?


Mamografi düşük dozda x ışını kullanılarak yapılan meme görüntüleme yöntemidir. Tıp bu kadar gelişmeden önce memelerin incelenmesinde normal röntgen cihazları kullanılıyordu. X ışınının meme görüntülemede kullanılan cihazların hem kendisi hem de görüntünün elde edildiği filmler diğer röntgen cihazlarından farklıdır. Mamografi diğer muayene yöntemleriyle tespit edilemeyecek kadar küçük kitleleri bile saptayabildiğinden dünyada da en yaygın kullanılan inceleme yöntemidir.


Mamografi Neden ve Nasıl Yapılır?
1-)Tanısal Amaçlı: Göğüslerinde elle hissedilen kitle ve ağrı şikayetleri bulunan kişilerde hastalığın teşhisini koymak ve tedaviyi planlamak amacıyla mamografi çekilir.

2-)Tarama Amaçlı: Hiç bir şikayeti olmaksızın belli bir yaşın üstündeki kadınlarda belli aralıklarla olası bir göğüs kanserini daha en başından saptayarak tedaviden fayda görme şansını artırmak amacıyla mamografi çekilir.

Göğüs (Meme) kanserinde erken teşhis konulması tedavi seçeneklerinin sayısını ve hastanın sağlığına kavuşma olasılığını önemli ölçüde arttırır. Memelerde birçok kanser tipi gelişebilir ve bunlardan bazıları erken teşhisle tamamen tedavi edilebilir. Bu nedenle önerilen ve birbirini tamamlayan üç teşhis yöntemi vardır.

Göğüs (Meme) Kanserinde Tarama Nasıl Yapılır?
1-) Kişisel Meme Kontrolleri (Kendi kendine kontrol)
2-) Klinik Meme Kontrolleri (Doktor tarafından yapılan)
3-) Mamografi

Meme kanserinin teşhisinde mamografi taraması kullanılmaya başlandığından beri bu hastalık nedeniyle olan ölümlerde önemli ölçüde azalma görülmüştür.

Mamografi Nasıl Çekilir : Rutin incelemelerde her meme için değişik açılardan ikişer tane film çekilir. Çekim yapılacak olan meme teknisyen tarafından mamografi cihazının üzerinde bulunan iki tabaka arasına uygun şekilde yerleştirilir. Teknisyenin pedal ile üstteki tabakayı aşağıya indirmesiyle arada kalan meme sıkıştırılır ve çekim yapılır. Çekim sırasında filmlerin bulanık çıkmaması için kesinlikle hareket etmemek hatta kısa süreli olarak nefesi tutmak gerekir.

TÜRKİYEDE MEME KANSERİ GÖRÜLME SIKLIĞI NEDİR?


Türkiye’ de sağlıklı bir istatistik bulunmuyor. Gerek beslenme, gerekse iklim açısından, ülkemiz şartlarına yakın sayabileceğimiz bir Akdeniz ülkesi olan İtalya istatistiklerini ülkemize uyguladığımızda, Türkiye’ de her yıl 30 bin kadın meme kanserine yakalanmaktadır.

Sayılar soyut kavramlar oldukları için fazla bir anlam taşımayabilir. Fakat bir an durup düşünürsek, yakın çevremizde, akraba ve dostlarımız arasında, bu sorun ile karşılaşmış birkaç tanıdığımızı, mutlaka anımsayacağız. Sorunun hiç de sandığımız kadar bizden uzak olmadığını, güç de olsa kabul etmeliyiz

MEME KANSERİNDEN ÖLÜM ORANI YÜKSELİYOR MU?




Batı ülkelerinde sivil toplum örgütlerinin çalışmaları ve hükümetlerin sağlık politikaları sonucu, meme kanseri ile ilgili toplum bilinci oldukça yüksek seviyede gelişmiştir. Bunun sonucu erken tanı olanakları yaygın olarak kullanıldığı için, meme kanserine bağlı ölüm oranı düşük kalmaktadır.

Türkiye’ de ise, bu konudaki toplum bilinci yeterince gelişmemiştir. Erken tanı olanakları yetersizdir. Bu olumsuzlukların sonucu, Türk kadını meme kanseri konusunda çağdaş erken tanı olanaklarından mahrum olduğu için, tanı çok geç konulmaktadır. Hastaların büyük bir çoğunda, ilk tanı sırasında çok geç kalındığı için,uygulanacak tedavi seçenekleri fazla olmamaktadır.

MEME PROTEZİ NEDİR?




Meme ameliyatı olmuş ve plastik rekonstrüksiyon yapılmamış kadınlar, beden görümlerini korumak amacı ile protez meme kullanmaktadır. Batı ülkelerinde bu konuda eğitimli protez hemşireleri, hastanın ölçülerini almakta ve uygun protezin seçimine yardımcı olmaktadır.

Bu hizmet, eğitim ve deneyim gerektirmektedir. Ülkemizde bu protezlerin satışı, sıradan satış elemanlarınca yapılmakta ve ülke alım gücünün çok üzerinde ücret istenmektedir. Uygun bir organizasyonla, bu sorun çözülebilir ve ücret üçte bire düşürülebilir. Bu sayede hizmet toplumun tüm kesimlerine yayılabilir.

MEME KANSERİ HAKKINDA




Meme kanseri kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. 35-45 yaş kadın kanser ölümlerinin en sık sebebidir. Ülkemizde her yıl 30 bin kadın meme kanserine yakalanmaktadır. Meme kanseri erkekelerde nadir olarak görülmektedir ancak hızlı ve kötü seyirlidir. Bilimsel çalışmalar meme kanserinin, tam olarak nedenini ortaya koyamamıştır fakat doğum, kalıtım, sosyo-ekonomik durum, hormonal denge yani doğum kontrol haplarının önemli olduğunu göstermiştir.

Meme kanserinde risk faktörleri arasında ileri yaş, akrabalarda meme kanseri görülmüş olması, hiç doğum yapmamış olma, emzirmeme, ilk adetin 12 yaş altında olması, geç menapoza girmiş olma, şişmanlık, yumurtalık ya da rahim kanserine yakalanmış olma, doymamış yağların çok tüketilmesi, vb. sayılabilir.

Meme kanserinin belirtilerini başlıca; ele gelen kitle, meme derisinde çöküntü, meme derisinin portakal kabuğu görünümü alması, meme başından kanlı akıntı, meme başının içe çekilmesi, koltuk altında ele gelen kitle olarak sayabiliriz.

Teşhiste muayenenin yanında, ultrasonografi, mamografi, ve henüz rutinleşmeyen bazı ileri tetkikler yapılabilir. Tedavi, meme kanserinin yerine,türüne,yayılım olup olmamasına göre çok farklıdır.

Op.Dr.Muharrem Yılmaz
Genel Cerrahi Uzmanı