Uzayda bir ilk daha: Kara deliğin kenarından fırlayan jet ilk kez görüntülendi

Gökbilimciler, bir kara deliğin olay ufkunun kenarından galaksiler arası uzaya fırlatılan güçlü bir jeti gösteren ilk görüntüyü yakaladılar. Kara deliğin uzaya saçtığı partiküllerden oluşan jet, güneşten 6,5 milyar kat daha büyük bir kara deliğe ait.



Messier 87 (M87) galaksisinin merkezindeki kara deliğin gözlemleri, evrendeki en parlak cisimler arasında yer alan kara delik jetlerinin nasıl oluştuğunu ortaya çıkarmaya yardımcı olabilir.

Şanghay Astronomi Gözlemevi'nin baş yazarı Dr Ru-Sen Lu, "Kara delikleri çevreleyen bölgeden jetlerin fırlatıldığını biliyoruz, ancak bunun gerçekte nasıl olduğunu hala tam olarak anlamadık. Bunu doğrudan incelemek için jetin kökenini kara deliğe mümkün olduğunca yakın gözlemlemeliyiz" dedi.

Çoğu galaksi, merkezlerinde süper kütleli bir kara delik barındırır ve bu nesneler, olay ufku üzerinde sürüklenen her şeyi kalıcı olarak yutan galaktik obruklar gibi davranır.

Birçok karadelik ayrıca kutuplarından ışık hızına yakın bir hızla güçlü madde jetleri fırlatır.

En son gözlemler 2018 yılında Küresel Milimetre VLBI Dizisi (GMVA), Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizisi (ALMA) ve Grönland Teleskopu (GLT) teleskoplarıyla yapıldı.

Bilim insanları , jetlerin kara deliğin dönüşünden güç aldığını düşünüyor. Ancak jetlerin nereden çıktığı tam olarak belli değil.

Nature'da yayınlanan yeni görüntü , kaynağı tam olarak belirlemese de, süper kütleli bir kara deliğin etrafında dönen maddeyle bağlantılı jetin tabanını gösteriyor.

University College London'da astrofizikçi olan ve son çalışmada yer almayan Dr Ziri Younsi, görüntüyü "gerçekten heyecan verici" olarak nitelendirdi ve ekledi: "Kara deliklerin jetlere nasıl güç verdiğine dair hikayenin bir başka önemli parçası."

ntv